85 procent van de bedrijfsartsen ziet mensen met klachten die veroorzaakt worden door het werken in de nacht, zoals slaapproblemen en vermoeidheid. Lees hier alles over slapeloosheid en nachtwerk.

Slaapproblemen en nachtwerk

Platform voor onderzoeksjournalistiek Pointer (KRO-NCRV) vroeg 213 bedrijfsartsen die te maken hebben met nachtwerk naar hun ervaringen. Een van de conclusies: 85 procent van de bedrijfsartsen ziet mensen met klachten die veroorzaakt worden door het werken in de nacht, zoals slaapproblemen en vermoeidheid. Vier op de tien mensen werken regelmatig buiten kantoortijden. Onregelmatige diensten draaien of alleen maar ‘s nachts werken kan gezondheidsproblemen veroorzaken. Vooral mensen die langdurig nachtdiensten draaien lopen een verhoogd risico op slaapproblemen en andere klachten. Uit het onderzoek komt naar voren dat maar één op de vijf bedrijfsartsen vindt dat bedrijven VOLDOENDE doen om gezondheidsklachten door nachtwerk te voorkomen.

Slaapproblemen bij nachtwerkers

Slaapproblemen kunnen tot gevaarlijke situaties leiden. “Vooral de autorit naar huis aan het einde van de nacht vormt een risico”, zeggen bedrijfsartsen. En dat is heel herkenbaar uit mijn praktijk. Tijdens het werk lukt het wel om alert en geconcentreerd te blijven. Maar als het werk is afgerond en de rit naar huis begint, is de slaapdruk flink opgebouwd en slaat de vermoeidheid toe. Bovendien start dan ook het ontspannen al omdat het werk gedaan is. En daarmee daalt de alertheid en stijgt het risico op een ongeval. Werknemers met slaapgebrek hebben een grotere kans om betrokken te raken bij gevaarlijke situaties of ongevallen. Het vermogen om goede beslissingen te nemen daalt, net als de concentratie en reactiesnelheid.

Verzuim door slapeloosheid bij nachtwerk

Verder geeft vier op de tien ondervraagde bedrijfsartsen aan dat slaapproblemen regelmatig tot vaak een rol spelen in uitval onder nachtwerkers. De Gezondheidsraad adviseerde in 2017 het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid al om ‘nachtwerk waar mogelijk te beperken’. Op de lange termijn hebben slaapproblemen gevolgen voor de psychische en fysieke gezondheid van nachtwerkers. Met langdurig ziekteverzuim als mogelijk gevolg.

Waar ligt de verantwoordelijkheid bij slaapproblemen door nachtwerk?

Hoe is de belangstelling voor de kwaliteit van slaap vanuit werkgevers? Vaak wordt slaap als privé gezien en dat is het natuurlijk ook. Het klopt dat het slapen in de ‘vrije tijd’ gebeurt. Maar de gevolgen van slaaptekort zullen ook op de werkvloer te merken zijn. Ligt de verantwoordelijkheid bij de medewerker zelf, de organisatie of het ministerie? Het is in ieder geval belangrijk om in de praktijk te werken aan het verbeteren van de slaapkwaliteit van werknemers met onregelmatige werktijden. Zodat ook zij zo gezond mogelijk en met plezier aan het werk kunnen blijven.

 

Dit kan de werkgever doen bij nachtwerk

Bij goed werkgeverschap hoort het wat mij betreft om regelmatig het gesprek te voeren met elkaar over een gezonde nachtrust. Zeker als er sprake is van nachtwerk en onregelmatige werktijden. Er zijn verschillende manieren voor de werkgever om de werknemer te ondersteunen als dat wenselijk is. Denk aan het beschikbaar stellen van hulpmiddelen (een rustige plek voor een powernap), kennis over slaap en gezond (thuis)werken door middel van een workshop of e-learning en kortdurende begeleiding zoals slaapcoaching.

De slapeloze nacht’ is uitgezonden op zondag 5 maart 2023 om 22.10 uur bij NPO2.

Weten wat je zelf kunt doen om zo goed mogelijk te slapen bij nachtwerk? Lees Gezond slapen bij onregelmatige diensten. Lees meer over de samenhang tussen Slaap en verzuim en de link tussen je gehoor en je nachtrust. Powernap tijdens je werk? Zo ziet de ideale nachtdienst nap eruit, blog van De Slaapgids.

Foto: Mikhail Nilov via Pexels.com