Wat is ACT?

ACT, oftewel Acceptance and Commitment Therapy, is een relatief nieuwe (derde generatie) gedragstherapie die valt onder de positieve psychologie. ACT hoeft geen gelijk te hebben, oordeelt niet en gaat geen strijd aan met andere therapievormen. ACT gaat ervan uit dat wij zelf de ervaringsdeskundigen van ons leven zijn en daarbij voortdurend op onderzoek zijn.

Uit het hoofd, in het leven

ACT is meer een manier van leven dan een therapievorm die psychische klachten behandelt. En diagnoses stellen gebeurt hier ook niet. Het is dé manier om uit het hoofd te komen en in het echte leven te duiken.

Vechten is zinloos

ACT leert ons te richten op zaken die we op directe wijze kunnen beïnvloeden, zoals ons eigen gedrag. Dit vraagt om een houding van acceptatie tegenover onze emoties en gedachten. De kern van ACT is het idee dat het vechten tegen zaken die onvermijdelijk zijn, ten koste gaat van een waardevol leven.

Zes zuilen van ACT

Binnen ACT worden verschillende werkzame technieken met elkaar gecombineerd en bestaat uit zes ‘zuilen’.

1. Acceptatie: het actief uitnodigen van vervelende gedachten, gevoelens en omstandigheden.
2. Defusie: loskomen van je gedachten zodat deze je minder snel raken.
3. Mindfulness: in contact komen met het hier en nu.
4. Zelf als context: een andere en meer flexibele relatie met je zelf creëren.
5. Waarden: ontdekken wat jij belangrijk vindt in het leven.
6. Toegewijde actie: dingen gaan ondernemen op basis van je waarden.

Psychologische flexibiliteit

De oefeningen en metaforen die bij deze zes zuilen horen, zorgen voor meer psychologische flexibiliteit. Gedachten en gevoelens worden gezien als toevallige producten van het brein die meer of minder serieus genomen kunnen worden. Bekijk dit filmpje (Engelstalig) waarbij je brein gezien wordt als passagier in je auto. ACT zorgt voor een vrolijke, speelse levenshouding waarbij alle angst en pijn die bij het leven horen op de koop toe worden genomen.

Relational Frame Theory

ACT is eind vorige eeuw ontwikkeld door Steven Hayes op basis van psychologisch wetenschappelijk onderzoek en beïnvloed door onder andere mindfulness en de boeddhistische psychologie. ACT komt voort uit de gedragsanalyse en is gebaseerd op de Relational Frame Theory (RFT). RFT gaat ervan uit dat we ons onderscheiden van dieren door het gebruiken van taal. Hierin ligt meteen ook het probleem van mensen: omdat we zo goed zijn in denken, zit hetzelfde denken ons ook regelmatig in de weg. De taal kan een loopje met ons nemen en ons dingen laten ervaren die helemaal niets met de werkelijkheid te maken hebben.

Wat doet de ACT-coach?

ACT gaat ervan uit dat het volkomen normaal is dat je als mens regelmatig lastige gedachten en gevoelens ervaart. Als ACT-coach probeer ik die dan ook niet te veranderen of positiever te maken. Ik doe iets veel mooiers: ik verander de relatie die je hebt tot je lastige gevoelens en gedachten. Hierdoor ontstaat een mildere levenshouding (Acceptatie) en wordt je vrijer en veerkrachtiger. Ook blijft er energie over (je hoeft immers niet meer te vechten) die je nu bewust kunt gaan inzetten voor zaken die jij waardevol vindt.

Wil je ook meer psychologisch flexibiliteit, uit je hoofd en in je leven duiken/springen/plonsen? Neem dan contact met me op voor een traject.